Huyết áp thấp, trong Y học cổ truyền còn được gọi là chứng huyễn vựng, là tình trạng huyết áp dưới 90/60mmHg. Việc điều trị huyết áp thấp bằng thảo dược tự nhiên ngày càng được quan tâm nhờ hiệu quả, an toàn và ít tác dụng phụ.
Bệnh học huyết áp thấp theo Y học cổ truyền
Theo Y học cổ truyền, huyết áp thấp xảy ra khi khí huyết hư tổn, khiến khả năng co bóp tự nhiên của mạch máu kém, lưu thông huyết dịch chậm, dẫn đến thiếu oxy ở não và các cơ quan nội tạng. Người bệnh thường có mạch máu giòn yếu, tay chân lạnh.
Huyết áp thấp nguyên phát tư thế đứng có thể đi kèm với các triệu chứng như liệt dương, tiểu tiện không tự chủ, sụp mi mắt, nói khó, đi không vững, tê dại, và tay chân run. Trong trường hợp nặng, người bệnh có thể xuất hiện mồ hôi lạnh, sắc mặt trắng bệch, buồn nôn, và mạch tế huyền sác.
Điều trị huyết áp thấp bằng Đông y
Các bài thuốc Đông y sử dụng thảo dược thiên nhiên đã được chứng minh hiệu quả, an toàn và ít tác dụng phụ trong điều trị huyết áp thấp. Theo các chuyên gia tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn dưới đây là một số bài thuốc phổ biến:
– Bài thuốc trà quế cam: Hãm 8g quế chi, 8g cam thảo, 3g quế tâm với nước sôi. Uống mỗi ngày và duy trì trong 50 ngày để đạt hiệu quả cao.
– Bài thuốc quế chi cam phụ thang: Hãm 15g mỗi loại cam thảo, quế chi, và xuyên phụ tử với nước sôi, dùng uống thay trà hàng ngày.
– Bài thuốc táo đỏ sen gừng: Sắc 10g táo đỏ, 30g hạt sen, 6 lát gừng tươi, uống 2 lần mỗi ngày.
– Bài thuốc ngũ vị tử và quế: Sắc 25g ngũ vị tử, 15g quế chi, 15g nhục quế, và 15g cam thảo. Uống 2-3 lần mỗi ngày, dùng trong 3-7 ngày. Khi huyết áp ổn định, tiếp tục uống thêm 3-6 ngày.
– Bài thuốc sắc theo thang: Sắc 6g chích cam thảo, 12g thục địa, 12g bạch truật, 8g xuyên khung, 12g đương quy, 12g đẳng sâm, 12g phục linh, 16g hoàng kỳ, và 12g bạch thược. Uống 1 thang mỗi ngày.
– Bài thuốc từ bột tử hà và nhân sâm: Trộn 25g nhân sâm bột và 50g bột tử hà sa với mật ong. Uống 3-5g/lần, 2 lần mỗi ngày (sáng và trưa).
– Bài thuốc từ đẳng sâm và mạch môn: Sắc 15g đẳng sâm, 9g mạch môn, 5g ngũ vị tử, 2-4g nhục quế, 30g phù tiểu mạch, 9g chích cam thảo, và 5 quả táo. Uống 1 thang mỗi ngày, chia 2 lần.
– Bài thuốc trứng luộc gừng: Luộc 1 quả trứng gà tươi với 1 nhánh gừng thái lát và 1 cốc nước lã cho đến khi còn 1/3 cốc. Đập trứng vào khuấy đều, đun thêm 2 phút. Dùng 1 lần/ngày, liên tục trong 5 ngày.
– Gà hầm nhân sâm và hoàng kỳ: Hầm 1 con gà (chặt miếng) với 10g nhân sâm, 30g hoàng kỳ, và 15g ngũ vị tử (bỏ vào túi vải). Hầm nhỏ lửa đến khi gà nhừ, thêm gia vị và bỏ bã thuốc, dùng làm canh ăn.
Chế độ ăn và lối sống giúp ngăn ngừa huyết áp thấp
Các bác sĩ tại Cao đẳng Y đa khoa lưu ý bên cạnh việc sử dụng các bài thuốc Đông y, việc duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý cũng rất quan trọng:
– Uống đủ nước: Bổ sung đủ nước mỗi ngày để bù đắp lượng nước mất do mệt mỏi, đổ mồ hôi.
– Chế độ ăn Low-carb: Ưu tiên thực phẩm giàu đạm như cá, thịt, sữa, trứng và hạn chế tinh bột, đường để giúp no lâu và ổn định huyết áp.
– Hạn chế rượu bia: Rượu bia và chất kích thích có thể làm nặng thêm các triệu chứng của huyết áp thấp như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn.
– Lối sống lành mạnh: Ngủ sớm, ngủ đủ giấc, tránh thay đổi tư thế đột ngột, luyện tập thể dục đều đặn và vừa sức, không nằm hoặc ngồi quá lâu.
Việc sử dụng các bài thuốc Đông y từ thảo dược tự nhiên mang lại nhiều lợi ích và giúp cải thiện triệu chứng cho người bệnh huyết áp thấp. Tuy nhiên, bất kỳ phương pháp điều trị nào cũng cần được tham khảo ý kiến và chỉ định từ bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu.
