Trong Y học cổ truyền các bài thuốc bổ dương là những bài thuốc gồm các vị thuốc có tác dụng bố dương làm chủ dược chữa các chứng bệnh của tâm dương hư, tỳ dương hư và thận dương hư.
- Bài thuốc Y học cổ truyền ôn hóa hàn đàm
- Y học cổ truyền bài thuốc nhuận táo hóa đàm
- Y học cổ truyền sử dụng Hoàng kỳ điều trị bệnh thận mạn
Bài thuốc bổ dương
Biểu hiện cụ thể gồm có các hội chứng của dương hư như người gầy, da xanh, chân tay lạnh, mạch trầm tế, lưỡi bệu nhạt, thích ấm nếu có thận dương hư thì có thêm triệu chứng đau lưng, mỏi gối, di mộng tinh, liệt dương, hay đái đêm, hay quên, ù tai, nếu có tâm dương hư có thêm triệu chứng hồi hộp, khó ngủ hay mất ngủ, hoa mắt, chóng mặt, nếu có tỳ dương hư có thêm ăn uổng kém, đầy bụng đại tiện phân nát, hoặc sông, ăn thức ãn lạ bệnh tăng.
Y học cổ truyền Hà Nội hướng dẫn bài thuốc bổ dương
Nội dung trong bài viết
Bài thuốc: Thận Khí Hoàn (Kim quỹ yếu lược)
Cấu trúc bài thuốc: Thục địa 320g, Đan bì 120g, Trạch tả 12g, Phục linh 120g, Sơn dược 160g, Quế nhục 40g, Sơn thù 160g, Phụ tử chế 40g.
Cách dùng: Tán bột làm viên nhỏ, mỗi lần uống 12g. Ngày uống 2 lần với nước sôi để nguội hay nước muối nhạt. Có thể dùng thang sắc với liều thích hợp.
Tác dung: Ôn bổ thận dương.
Chỉ định: Thận dương bất túc: lưng gõĩ mỏi đau, phần dưới cơ thể có cảm giác lạnh, đái đêm, dái nhiều hoặc tiểu tiện bất lợi, liệt dương, phù thũng, ỉa chảy do thận dương hư.
– Phụ phương:
+ Bát vị Quê Phụ hoàn: Chỉ thay Quê chi bằng Nhục quế, hai bài này đều có tác dụng ôn bổ thận dương đó là phương pháp điều trị “ích hoả tri nguyên dĩ tiêu âm ể” nhưng lại có khác nhau vì Quê chi có tính động không tĩnh như Nhục quế tác dụng thông dương cho nên hay trọng dụng về khí huyết ngưng trệ, thuỷ thấp ứ; còn Nhục quế có tính tĩnh không động có tính nạp khí cho nên có tác dụng dẫn hoả quy nguyên trọng dụng về mệnh môn hoả suy mà hư hoả thượng hư không nạp khí có chứng bệnh suyễn cấp, thoát do hạ tiêu hư hàn.
+ Tế sinh thận khí hoàn (Tế sinh phương), (nguyên là Gia vị Thận khí hoàn). Thành phần “Bát vị quê phụ gia Ngưu tất, Xa tiền tử” để tàng tác dụng lợi thuỷ tiêu thũng.
