Các món canh, cháo bổ dưỡng trong mùa hè
Khí hậu mùa hè nóng bức làm cơ thể ra nhiều mồ hôi dẫn đến mất nước và chất điện giải, giảm dung lượng máu, tăng độ quánh của máu, ảnh hưởng chức năng vận hành của tim mạch. Do ra nhiều mồ hôi làm âm huyết, tân dịch hư suy thể hiện: miệng lưỡi khô ráo, đại tiện táo, tiểu tiện ít và đỏ, hoa mắt chóng mặt… Huyết hư dẫn đến khí hư; mặt khác khí hậu nóng bức làm mạch máu giãn nở, lỗ chân lông giãn, ra nhiều mồ hôi dẫn đến dương khí ngoại tiết; nên có các triệu chứng: chân tay mất sức, tinh thần uể oải, tức ngực khó thở, hễ cử động là vã mồ hôi, bối rối tâm phiền, ngủ không yên giấc, choáng váng… Mùa hè cũng làm chức năng tiêu hóa suy giảm do thử nhiệt kèm theo thấp khí ảnh hưởng đến khí cơ, xuất hiện các chứng tiêu chảy hay táo bón, nôn ói hay đầy bụng…
Xem thêm:
- Chữa đau nhức đầu hiệu quả nhờ các bài thuốc dân gian.
- Chống nắng hiệu quả nhờ các loại trái cây, rau, củ quả.
Chè trứng gà hạt sen rất tốt cho người cơ thể suy nhược, suy nhược thần kinh.
Ẩm thực liệu pháp là phương pháp đơn giản, cơ bản nhằm điều hòa và nâng cao sức khỏe, góp phần ngăn ngừa, phòng chống bệnh tật. Vào mùa hè, người ta rất ngại uống thuốc sắc hay các dạng thuốc khác mà ưa dùng phép ẩm thực liệu pháp trong bồi bổ và chữa bệnh. Các món bổ dưỡng trong mùa hè thường coi trọng chua ngọt hóa âm, dưỡng âm sinh tân – thanh bổ, kiện tỳ thẩm thấp. Xin giới thiệu một số món cánh cháo bồi dưỡng trong mùa hè sau:
Cháo củ mài: củ mài 30g, gạo nếp 50g. Nấu cháo thêm đường trắng hoặc muối ăn tuỳ ý. Ăn phụ sáng và tối, ăn nóng. Dùng cho người tỳ vị hư, tiêu chảy, khí huyết hư, chán ăn, khô miệng khát nước, táo bón.
Cháo kỷ tử: kỷ tử 30g, gạo tẻ 60 -80g. Nấu cháo, ăn nhiều ngày. Tác dụng kéo dài tuổi thọ, bổ thận dưỡng huyết, dưỡng âm sáng mắt.
Cháo sắn dây gạo tẻ: bột sắn dây 30g, gạo tẻ 50-80g. Gạo ngâm nước 1 đêm, đem nấu cháo cùng với bột sắn, thêm chút muối hoặc đường để ăn. Dùng giải nhiệt giải khát khi nắng nóng mùa hè, tốt cho người tăng huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh đái tháo đường týp II, tiêu chảy mạn tính do tỳ hư.
Cháo vừng: vừng đen (hắc chi ma) 30g, gạo tẻ 60-80g. Vừng rang chín tán mịn, gạo tẻ thêm nước nấu cháo; cháo chín cho vừng đen khuấy đều vừa sôi là được, cho ăn một vài lần trong ngày. Dùng cho người suy nhược, tóc râu bạc sớm, đau đầu hoa mắt chóng mặt, táo bón, thiếu máu.
Cháo lòng: dạ dày lợn nửa cái (hoặc ruột lợn 100-150g), gạo tẻ 60-80g. Dạ dày lợn rửa sạch, luộc chín, thái lát; gạo nấu cháo với nước luộc lòng. Cháo chín, cho dạ dày hoặc ruột lợn đã luộc vào, hầm nhỏ lửa cho nhừ, thêm gia vị. Thích hợp cho người mệt mỏi suy kiệt do làm việc quá sức, đặc biệt là sau thời gian bị các bệnh dài ngày.
Cháo hà diệp đậu xanh: hà diệp 1-2 lá, đậu xanh 50g, gạo tẻ 60g. Lá sen sắc kỹ lấy nước; đậu xanh xay vỡ. Gạo và đậu nấu cháo với nước lá sen. Giải nhiệt, giải khát, phòng chống say nắng, thích hợp với người tăng huyết áp, mỡ máu cao, béo phì.
Cháo nếp dừa: cùi dừa non nửa trái, thái chỉ; gạo nếp 50-80g. Đem nấu cháo. Mỗi ngày cho ăn hai lần. Thích hợp cho người suy nhược cơ thể, mất sức dài ngày, ăn kém, táo bón.
Canh trứng gà cà chua: cà chua 250g, trứng gà 2 quả, nấu dạng canh hoặc xào nước. Dùng cho người suy nhược cơ thể, mất sức dài ngày, ăn uống kém.
Chè bột trứng gà hạt sen: hạt sen 30g, trứng gà 1-2 quả, đường 30-50g. Hạt sen nấu chín nhừ, khuấy với đường cho tan, đập trứng vào, khuấy vừa chín, cho ăn trước khi đi ngủ. Dùng cho người cơ thể suy nhược, suy nhược thần kinh.
Lương y Thảo nguyên
