Khế không đơn giản là thực phẩm dùng để chế biến món ăn mà còn là vị thuốc chữa nhiều bệnh trong y học cổ truyền đã được sử dụng từ lâu đời.
- Ngân hạnh là vị thuốc quý trong YHCT giúp bổ tỳ phế
- Ngải cứu – vị thuốc “cứu tinh” của người nghèo
- Những điều cần biết về dược liệu y học cổ truyền dâu rượu
Y học cổ truyền sử dụng vị thuốc khế để chữa bệnh
Ở Việt Nam, khế là loại cây đã quá quen thuộc trong nếp sống hàng ngày, hiện diện trên mảnh đất của mỗi gia đình. Quả khế dùng để chế biến thức ăn, các bộ phận khác đều là vị thuốc được Y học cổ truyền sử dụng từ lâu đời. Theo kinh nghiệm dân gian, khế được dùng để chữa nhiều bệnh và các bài thuốc này thậm chí được áp dụng đến tận ngày nay.
Trong Y học cổ truyền Sài Gòn, quả khế còn được gọi là ngũ liễm tử. Khế có vị chua chát, tính bình, không độc, tác dụng thanh nhiệt, giải uế, khử phong, giúp làm lành vết thương, dùng chữa khát nước, cảm sốt, nhiệt độc, khử phong, giúp làm lành vết thương, dùng chữa ngộ độc rượu, đi tiểu ít, vết thương chảy máu. Hoa khế có vị ngọt, tính bình, tác dụng chữa sốt rét, giải độc tiêu viêm, ho khan, ho đờm, trẻ em bị kinh giản, kiết lỵ. Vỏ thân và lá khế có vị chua, chát, tính bình, tác dụng tiêu viêm, lợi tiểu.
Tác dụng chữa bệnh từ vị thuốc khế
Chữa lở loét, mụn nhọt, nước ăn chân: Theo Y sĩ Y học cổ truyền Hà Nội nấu nước lá khế kết hợp với lá long não, lá thanh hao,… làm nước tắm. Ngoài ra bạn cũng có thể nấu nước quả khế rồi rửa chỗ đau hằng ngày, hay lấy 1 – 2 quả khế chín, vùi trong tro nóng để vừa ấm rồi áp lên chỗ đau.
Điều trị dị ứng, mẩn ngứa: Đơn giản là bạn lấy lá khế tươi giã nát bôi vào chỗ da nổi mẩn, kết hợp với uống nước sắc vỏ núc nác.
Điều trị ngộ độc nấm: Chuẩn bị lá khế 20g, đậu ván đỏ 20g, lá lốt 10g. Tất cả rửa sạch, đều dùng tươi, cho vào cối giã nát, hòa với 200ml nước đun sôi để nguội, chắt lấy nước uống cả một lần. Thông thường chỉ cần uống 2 – 3 lần là khỏi bệnh.
Điều trị nhức đầu, đi tiểu ít: Lá khế tươi 100g sao thơm, nấu với 750ml nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần uống trước bữa ăn. Bên cạnh đó bạn cũng có thể dùng lá khế tươi 100g, lá chanh tươi 20 – 40g, tất cả đem rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước chia 2 lần uống trước bữa ăn.
Điều trị nhức đầu, đi tiểu ít từ lá khế
Chữa cảm cúm, mình mẩy đau nhức: Khó ai có thể ngờ rằng, quả khế lại có tác dụng chữa cảm cúm, mình mẩy đau nhức. Bài thuốc được Y sĩ Y học cổ truyền Hà Nội hướng dẫn như sau: chỉ cần khế chua 3 quả, đem nướng chín, vắt lấy nước cốt, hòa với 50ml rượu trắng, uống 1 lần hoặc chia làm 2 lần uống vào lúc không no không đói quá.
Chữa ho khan, ho có đờm: Hoa khế (sao với nước gừng) 8 – 12g, cam thảo nam 12g, kinh giới 8 – 10g, tía tô 8 – 10g. Nấu với 750ml nước, sắc còn 300ml, chia làm 2 lần uống trước bữa ăn.
Chữa viêm họng cấp: Lá khế tươi 80 – 100g, thêm ít muối, giã nát, vắt lấy nước cốt, chia 2 – 3 lần để ngậm và nuốt dần.
Điều trị cảm nắng, cảm nóng: Lá khế bánh tẻ tươi 100g, lá chanh tươi 40g, rửa sạch, giã vắt lấy nước uống. Số bã còn lại đem đắp vào thái dương và gan bàn chân. Ngoài ra, bạn có thể lấy một quả khế già chưa chín, nướng qua, sắc nước uống.
Chữa bí tiểu, đau tức bàng quang: Khế chua 7 quả, tuy nhiên mỗi quả chỉ lấy 1/3 phía gần cuống. Nấu với 600ml nước, sắc còn 300ml, uống lúc còn ấm nóng. Hoặc bạn có thể lấy 1 quả khế và 1 củ tỏi giã nát nhuyễn, đắp vào rốn.
Tác dụng phòng bệnh sốt xuất huyết: Bên cạnh tác dụng chữa bệnh, khế còn được dùng trong các Bài thuốc Y học cổ truyền với tác dụng phòng bệnh: sắc lá khế 16g với sắn dây, lá tre, lá dâu, sinh địa, mã đề, mỗi thứ 12g lấy nước uống hằng ngày trong thời gian địa phương có dịch bệnh sốt xuất huyết có thể chủ động đề phòng được bệnh.
Tưởng chừng khế đơn giản là thức quả, gia vị trong đời sống hàng ngày nhưng lại ẩn chứa những tác dụng quan trọng đối với sức khỏe. Thật ý nghĩa khi bạn biết được những tác dụng của chúng để giúp bản thân và những người xung quanh khỏe mạnh hơn.
